Het ontwikkelen van sporters kent vele vaders...

Door: Joost van Geel

Fotomateriaal: (c) Jacob Gunther

Bij de KNHB hebben we de laatste tijd veel nagedacht over hoe wij denken dat een hockeyer zich het beste kan ontwikkelen. Ten eerste blijft Sport een strijd tussen 2 partijen, en die kern moet ook blijven bestaan. Waar we ons soms wat zorgen om maken is de gevolgen die dat kan hebben; vroeg selecteren, snel specialiseren en overspannen situaties op het veld met begeleiding en / of ouders. Dit ook mede in het licht bezien van een prestatievere samenleving, individualisering, digitalisering, beperktere verantwoordelijkheid kunnen nemen voor je eigen daden en een slechtere motorische ontwikkeling heeft ons er toe gebracht om een nieuwe visie te schrijven. In samenspraak met technisch kader en wetenschap hebben we een 6-tal thema's bepaald die onze uitgangspunten helder maken. 
Nadat we, in eerste instantie, ons DNA* nader geduid hebben en wisten wat onze ambitie* was, konden we bepalen welke thema's we belangrijk vonden. 
 
Het eerste uitgangspunt is ‘beter hockey begint bij jezelf’. Hierin stellen we dat een sporter in de basis zelf verantwoordelijk is voor zijn / haar ontwikkeling. Wat wil ik trainen, wat vind ik belangrijk om deze wedstrijd te behalen? Een trainer, coach of andere betrokkenen kunnen een dergelijk proces eventueel faciliteren, daar waar nodig en bijdrage aan een duurzame doelstelling. 
 
Herken en stimuleer unieke kwaliteiten, is ons 2de uitgangspunt: waar onderscheid ik me in, waar zit mijn toegevoegde waarde? Dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe ontwikkel ik dat onderscheidend vermogen? Word ik daar op gestimuleerd en aangesproken door mn coach en teamgenoten? Ook niet vergeten om je ‘valkuilen’ te trainen. Want je wint je wedstrijden op je kwaliteit en verliest je wedstrijden opEchter je kwaliteiten staan centraal. 
 
Als derde uitgangspunt staat bij ons centraal ‘voor iedere leeftijd een passende belasting’. Een kind van 8 is snel moe én snel hersteld, waar bv een jongen van ca 13 vaak voluit in de groei zit en coördinatief het moeilijk heeft. Wat betekend dit voor je trainings arbeid, en welke vormen bied je aan tijdens de training? Maar ook wanneer kan ik wat zeggen over het niveau, en vooral iemand potentie? Selecteren voor je 12de vinden we niet aan de orde. Kijk meer naar kinderen die willen, in plaats van alleen maar naar zij die al wat kunnen. Zo hou je de pool en de betrokkenheid groter. Daarnaast de de gekozen trainingsbelasting een belangrijke. Kinderen spelen minder buiten, zitten meer stil en hebben meer de neiging om eenzijdiger te belasten. Voor de algemene coördinatie en sociale ontwikkeling is het goed dat ze dagelijks (buiten) spelen en leren risico’s in te schatten, samen problemen op te lossen en vooral divers te bewegen. 
 
Dit zijn de eerste drie uitgangspunten, de andere drie volgen, en de ontwikkelingen + problemen waar we tegenaan lopen. 
 
*DNA: “vrijheid in het team”. In Nederland in z’n algemeenheid en bij het hockey in het bijzonder zien we tweetal zaken; ten eerste is vrijheid van handelen, creativiteit en ondernemerschap een belangrijke basis. Daarnaast zijn we natuurlijk ook een land van overleg en polderen. Twee verschillende grootheden die in elkaar verlengde liggen en versterkend kunnen werken, maar ook als 2 tegenpolen ‘hun eigen ruimte’ trachten te nemen. Weten dat we goed zijn in beide en dat deze twee grootheden op gespannen voet kunnen leven, heeft ons ertoe bewogen om als we wat willen, we gaan werken met ‘uitgangs punten’ die richting geven en waarbij eigen interpretatie gewenst is. In plaats van schetsen van kaders waarin de vrijheid sneller gekooid wordt. 
 
*Ambitie; “Ieders goud”; dit betekent dat we een ‘gouden medaille’ voor alle betrokken willen. Dat betekent letterlijk gouden medailles en het betrokken houden van alle leden bij de KNHB. De herkenbare speelstijl die we hierbij willen hanteren is zoals Epke turnt, Van Poppel veld / weg rijdt, Max raced en Ajax voetbal; ‘snel, aanvallend en creatief hockey, met een solide verdedigende balans’. Calvinisten dat we zijn is er ook ‘een verdedigend realisme’ toegevoegd. Onder andere ‘de determinatie theorie’ van Deci en Ryan heeft ons ook extra handvatten gegeven om de 6 uitgangspunten vorm te geven, waarover in het volgende stuk meer. 
 
Link naar filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=zdqZ-TBn0NU


Joost van Geel

Over Joost van Geel

Joost van Geel is prestatiemanager van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond met als doel de doorstroming naar de Oranjeteams te bevorderen. Eerder was hij ondermeer bondscoach zaal en coach van Daring en GHHC. Joost publiceert bij gelegenheid een column voor Sport in Stad.