Nankman (Herman)
Geen renner die méér geschiedenis heeft geschreven voor het Groninger wielrennen dan Bauke Mollema. Eerste Groninger die een etappe won in de Ronde van Spanje, eerste Groninger die top-10 reed in de Tour de France en recentelijk ook weer eerste Groninger die een wereldbekerkoers op zijn naam heeft geschreven, de Clasica San Sebastian.
Op een wereldrenner als Mollema hebben we in Stad en Ommeland meer dan 100 jaar moeten wachten. Want Groningen heeft, ondanks Mollema, al met al toch een karige palmares opgebouwd in het cyclisme. En dan heb ik het vooral over professioneel wielrennen op de weg.
We moeten op de kop af 94 jaar - jawel, bijna een eeuw dus - terug voor de eerste Groninger die zijn neus aan het wielervenster stak. Dat was Herman Nankman, alias De Beer, die in 1922 kampioen van Nederland werd.
Dat gebeurde, op een parcours tussen Scherpenzeel en Arnhem, op een hoogst curieuze wijze. Nankman was de enige noordeling die zich aan het vertrek had gemeld.
Dat was geen probleem. Ook zonder de steun van club- dan wel ploeggenoten had de robuuste Stadjer zich genesteld in een kopgroep met favorieten als Klaas van Nek, totdat hij zijn fietspomp verloor. In die tijd een onmisbaar attribuut voor een renner. Dus kneep Nankman in de remmen, pakte zijn pomp op en kwam vervolgens met nog drie man in een achtervolgend groepje terecht.
Maar de kopgroep leek definitief buiten bereik. Totdat de leiders de verkeerde weg werden opgestuurd en het groepje Nankman opeens de leiding nam. Een openstaande draaibrug leek vervolgens andermaal roet in zijn eten te gooien. Maar de Groninger had een ongekend helder moment van geest. Hij sprong met fiets en al op de langzaam passerende boot en sprong aan de andere kant van het schip vervolgens weer op de wal.
Zijn vluchtmakkers keken hem even verbaasd als verwonderd na. Dit was een nog nooit vertoonde truc speciaal.
De jury vond het goed en in de resterende kilometers soleerde Herman Nankman, die ook wel Nankipo werd genoemd, onbedreigd en buitengewoon kleurrijk naar de landstitel. Een prestatie die tot op de dag van vandaag door geen enkele Groninger wielrenner kon worden geëvenaard. Zelfs niet door Bauke Mollema.
Herman Nankman zette met zijn naam en faam na zijn actieve wielercarrière een taxibedrijf op. Taxi Nankman, gehuisvest op het Zuiderdiep naast het gebouw van het toenmalige Nieuwsblad van het Noorden, was jarenlang een begrip in de stad. In zijn garage had hij allerlei gymnastiekattributen aangebracht om fit te blijven. De sportman in hem is nooit verloren gegaan.
Herman Nankman, die als bijnaam Nankipo had, overleed op oudejaarsavond 1973. Hij werd 76 jaar.